De Dijktoets is een GIS-tool die werd ontwikkeld in 2010 om het risico op bresvorming door geotechnisch falen van een dijk in te schatten. Vertrekkende van een uitgebreide reeks parameters met betrekking tot hydraulische belasting, dijksterkte en verzwarende elementen zoals dierlijke graverijen berekent de tool een score voor 6 verschillende faalmechanismen.
De uitdaging
De Vlaamse Waterweg nv had de wens om – wat eerst een offline tool was – naar een online applicatie om te zetten en de achterliggende berekeningen daarbij zoveel mogelijk te automatiseren. De dijkdata die nodig is om de toets uit te voeren, zit verspreid over verschillende databanken en applicaties en is beschikbaar in verschillende formaten. We deden dan ook een analyse van via welke omgeving de bewerkingen best uitgevoerd worden en via welk platform de resultaten best gevisualiseerd worden.
Het grootste deel van de gebruikers heeft voldoende aan het visualiseren van de resultaten voor de huidige toestand van de dijken. Een beperkt aantal gebruikers moet ook zelf scenario’s kunnen doorrekenen, bijvoorbeeld om de impact te toetsen van een verandering in de bekleding van de dijk, de aanleg van een schor, enzovoort.
Onze aanpak
Als eerste stap werd een inventarisatie gemaakt van waar de benodigde inputparameters beschikbaar zijn en op welke manier de data gekoppeld kan worden in de tool (via web services). Wanneer vereiste inputparameters niet beschikbaar zijn werden suggesties aangeleverd om de data aan te maken. Deze informatie werd verzameld aan de hand van bevragingen bij de verschillende instanties die de data aanmaken en/of beheren (vb. INBO, Waterbouwkundig Laboratorium, …). Via gesprekken met de klant werden de functionele en niet-functionele behoeften in kaart gebracht.Â
Door het gecentraliseerde beheer en door gebruik te maken van web services krijgen de gebruikers steeds de meest recent beschikbare informatie over de toestand van de dijken ter beschikking
De oplossing is zoveel mogelijk gebaseerd op ESRI technologie. Een centrale databank verzamelt alle nodige inputparameters, via services of manuele aanlevering. De beheerder van deze databank voert kwaliteitscontroles uit en stelt de data vervolgens via web services ter beschikking voor de berekeningen. De rekentool wordt ontwikkeld met de uitgebreide geoprocessing- en Python-mogelijkheden in ArcGIS Pro. Via OGC services stromen de resultaten door naar externe geoloketten (bijv. DOV-Dijkenverkenner), voor het beperkt aantal gebruikers wordt ook de tool ter beschikking gesteld via services.Â
Het resultaat
Door het gecentraliseerde beheer en door gebruik te maken van services krijgen de gebruikers steeds de meest recent beschikbare informatie over de toestand van de dijken ter beschikking, wat essentieel is om veiligheid tegen overstromingen te garanderen. Door gebruik te maken van een open geoprocessing geoprocessing raamwerk in ArcGIS Pro kunnen de berekeningen in de tool flexibel aangepast worden. Dit is vooral belangrijk wanneer nieuwe (wetenschappelijke) inzichtenverworven worden over de faalmechanismen.
Het grootste deel van de gebruikers van de viewer zijn de dijkbeheerders van De Vlaamse Waterweg. De gebruikers die zelf scenario’s moeten testen zijn in eerste instantie interne werknemers die beleidsvoorbereidend werk uitvoeren, en externe werknemers bij Afdeling Geotechniek en Waterbouwkundig Laboratorium. Maar op termijn kunnen nieuwe gebruikersgroepen ontstaan, zoals studiebureaus of projectontwikkelaars.